Hunter sendromunda metabolizmanın çökmesi

Genetik bir metabolik hastalık olan Hunter sendromunu anlama

İnsan vücudu karmaşık bir sistemdir ve vücutta maddeleri üreten ve parçalayan kimyasal işlemler meydana gelir. Bu kimyasal reaksiyonlar, metabolizma adı verilen bir süreç olarak bir arada gerçekleşir ve amacı normal hücre, doku ve organ işlevlerini sürdürmektir. Maddelerin parçalanması, her bir hücrenin içinde lizozom adı verilen özel bölmelerde meydana gelir.

Hunter sendromu (MPS II) nadir, genetik ve metabolik bir hastalıktır. Etkilenen çocuklarda, glikozaminoglikanlar veya GAG'lar olarak bilinen spesifik şeker moleküllerinin metabolize edilmesinden sorumlu olan lizozomal enzim iduronat-2-sülfataz veya I2S eksik veya yetersizdir.1,4 (Hunter sendromunun genetiği hakkında daha fazla bilgi edinmek için lütfen ‘‘Hunter sendromu genetiği‘ başlığına bakın)


Şekil 1: Hunter sendromlu çocukların hücrelerinde ilerleyici GAG birikimi

GAG’lar, hücrelere destek sağlamak üzere tüm dokular ve organlarda bulunan büyük moleküllerdir. GAG’lar devamlı olarak geri dönüştürülür, üretilir ve sonra gereken şekilde parçalanır. I2S heparan sülfat ve dermatan sülfat olarak bilinen iki spesifik GAG tipini metabolize edebilir.

Dermatan sülfat: Derideki başlıca GAG’dır ve aynı zamanda tendonlar, bağlar, kıkırdaklar ve diğer dokulara dağılır.

Heparan sülfat: Akciğer karaciğer, beyin ve kalpteki aortun yanı sıra deri, kas ve sinir hücrelerindeki destekleyici doku ile ilişkilidir.

Hunter sendromunda GAG’lar parçalanamaz, ancak yeni GAG'lar üretilmeye devam eder. Bunun sonucunda hücrelerin lizozomlarında sürekli GAG birikimi meydana gelir. Bu lizozomlar şişmeye başlar ve aynı zamanda hücre fonksiyonları etkilenir, bu da aşağıda ayrıntılı olarak açıklanan birçok yaygın görülen semptomla birlikte çoklu organ hasarına neden olur.

Semptom kümeleri

Hunter sendromlu çocuklarda çeşitli belirti ve bulgular görülmektedir. Ancak bunlar genellikle ortalama 18 ay civarında başlayan çocukluk hastalıklarındaki semptomların bir 'kümesi' olarak ortaya çıkar. Hastalığın seyrinde erken ortaya çıkabilecek yaygın semptomlar şunlardır:

 

  • Belirgin kaşlar, geniş burun ve kalın dudaklar gibi yüz özellikleri
  • Tekrarlayan göğüs enfeksiyonları
  • Uzun süren ve tekrarlayan burun akıntısı
  • Gürültülü solunum ve horlamaya yol açan üst hava yolunda daralma
  • Sık kulak enfeksiyonları ve bunu takip eden işitme kaybı
  • Karında şişlik (karaciğer veya dalak büyümesinden kaynaklanır)
  • Göbek ve kasık fıtıkları
  • Sık veya uzun süreli ishaller
  • Hareket kısıtlılığına yol açabilecek eklem sertliği
  • Çocuğun gelişiminde gecikmeler (örneğin, geç yürüme ve konuşma)

 

 

Çocuğumda Hunter sendromu (MPS II) olabileceğinden endişeleniyorsam kiminle konuşmalıyım?

 

Bu belirti ve bulguların birçoğunun çocukluk çağında yaygın görüldüğünü, ancak bunların bir araya gelmesinin Hunter sendromunun işaretçisi olabileceğini unutmamak gerekir. Çocuğunuzda iki ya da daha fazla Hunter sendromu belirtisinin olabileceğini düşünüyorsanız, çocuk doktorunuzla veya bir çocuk metabolizma uzmanı ile görüşün.

  • Hunter sendromunun belirti ve bulguları hakkında daha fazla bilgi edinin

    Hunter sendromunun nedenleri, belirti ve bulguları ve Hunter sendromundan etkilenen ailelerin gerçek hayat hikayeleri hakkında daha fazla bilgi edinmek ve herhangi bir sorunuz varsa doktorunuzla konuşmak için nadirhastaligim.com internet sitesinde Hunter sendromu bölümüne göz atabilirsiniz.

    Ayrıca sosyal medyada Hunter sendromu ile ilgili bilgilendirmeleri görmek için ‘nadirhastaligim’ instagram hesabını takip edebilirsiniz.

    Daha fazla bilgi alın

Referanslar

  1. 1. Amartino H, Hunter syndrome (mucopolysaccharidosis II) - the signs and symptoms a neurologist needs to know. Eur Neurol Rev 2015; 10(01): 90-94.
  2. 4. Demydchuk M, et al. Insights into Hunter syndrome from the structure of iduronate-2-sulfatase. Nat Commun 2017; 8: 15786.